Αντικειμενικός Στόχος Μαθήματος

Στόχος του μαθήματος είναι η χρησιμοποίηση των μεθοδολογικών και θεωρητικών εργαλείων της ανθρώπινης γεωγραφίας που έλαβαν οι φοιτητές στο πλαίσιο των σπουδών τους προκειμένου να προσεγγίσουν τα πολυσύνθετα ζητήματα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού στην Ευρώπη αλλά και στον Τρίτο Κόσμο.

Ειδικότερα, το παρόν μάθημα προσφέρει μια πολύπλευρη θεώρηση των κοινωνικών διαχωρισμών και των ανισοτήτων, όπως αυτές εκδηλώνονται στο χώρο, και προτρέπει στην ολοκληρωμένη θέαση των κοινωνικοοικονομικών και γεωγραφικών φαινομένων με τη χρήση συγκεκριμένων παραδειγμάτων από τις αναπτυγμένες και τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες.

Περιεχόμενα Μαθήματος

Παρουσίαση των βασικών εννοιών: κοινωνικές ανισότητες, κοινωνικές διακρίσεις, κοινωνικός αποκλεισμός, φτώχεια, περιθωριοποίηση, περιφερειακές ανισότητες. Ζητήματα μέτρησης και οριοθέτησης των βασικών εννοιών. Ταξική θεώρηση, κοινωνικές διακρίσεις και η επικαιρότητα των ταξικών ανισοτήτων. Πρόσφατες συζητήσεις για τη φυλή και τον ρατσισμό.
Η διάσταση του κοινωνικού φύλου. Εθνοτικοί διαχωρισμοί, θρησκευτικές διακρίσεις και μειονότητες.

Κοινωνικό κράτος και πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού.
Περιφερειακότητα και περιθωριοποίηση στην Ευρώπη. Φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός στον Τρίτο Κόσμο (Αφρική, Ασία, Λατινική Αμερική). Ανάλυση παραδειγμάτων κοινωνικού αποκλεισμού στην Ευρώπη. Παρουσίαση περιπτώσεων καλών πρακτικών για την κοινωνική ένταξη στην Ευρώπη και αλλού.

Οικονομική κρίση και διάρρηξη των κοινωνικών δεσμών: παραδείγματα από τη Νότια Ευρώπη και την Λατινική Αμερική. Προσπάθειες ενδυνάμωσης της κοινωνικής συνοχής μέσω της κοινωνικής αλληλεγγύης και της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας. Ο ρόλος των ΜΚΟ και των κοινωνικών κινημάτων σήμερα.

Διδασκαλία-Αξιολόγηση

Διαλέξεις και εργαστηριακές ασκήσεις για την προετοιμασία της παρουσίασης και παράδοσης γραπτή εργασίας. Γραπτή εξέταση, προφορική παρουσίαση και παράδοση γραπτής εργασίας.